Tiende brief, deel 3
Op godsdienstig vlak zijn ze dom, bijgelovig, dweepziek en op het onbegrijpelijke af onverdraagzaam. Dat geldt voor iedereen, van de voornaamsten tot de geringsten aan toe. O, wat doet me dat toch verdriet! Iemand die een andere religie aanhangt, moet een roomse wel als zijn vijand beschouwen, ook al verbiedt de naastenliefde hem dit. Maar laat ik verder gaan.
De hervormden zijn over het algemeen beschaafd. Hun godsdienstbeleving is weldenkend en zonder veel uiterlijk vertoon. Maar tegenwoordig zijn ook zij erg onverdraagzaam en wat wil je ook! Een protestant die in de Meierij woont, moet wel intolerant worden, al was hij van te voren de verdraagzaamheid zelf! Iemand zei me: “de roomse godsdienst mag prima zijn in een land waar men geen andere religie kent, maar waar er ook protestanten zijn, moet deze godsdienst onder de duim gehouden worden, willen die protestanten tenminste in vrede kunnen leven.” Die man had gelijk, in mijn hart moest ik met hem instemmen, gezien mijn ervaringen, al deed ik dat met grote tegenzin.
Onder hun predikanten bevinden zich zeer kundige personen en aangename prekers, zoals ik al eerder gemerkt heb, toen ik een paar jaar geleden in de Meierij was. Predikanten zijn hier niet zo stijf als in Holland, en dat bevalt mij uitstekend.
Maar onder de roomsen is absoluut geen enkele vorm van geleerdheid te vinden. Over het algemeen zijn de advocaten zeer onwetend en de dokters in de medicijnen zijn louter praktijkmensen (hoogstens vind je in Den Bosch een enkele kundige advocaat of medicus). Hoe kan het ook anders, als ze allemaal gestudeerd hebben aan die armzalige Academie van Leuven!
De roomse religie is hier beklagenswaardig. Van het christendom bemerkt men daarin niets, behalve de naam, omdat zij zich katholieke christenen noemen. Toch is er hier en daar een enkele protestant geweest, die in de afgelopen tijd deze religie heeft aangenomen. Tegen beter weten in, en enkel uit eigen belang.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten